Bezpieczeństwo w gminie – Urząd Gminy Dynów

ORGANIZACJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

W ŚWIETLE USTAWY Z DNIA 26 KWIETNIA 2007 r. O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM

(Dz. U. Nr 89, poz. 590 ze zmianami)

I. POJĘCIA I DEFINICJE

W dniu 22 sierpnia 2007 r. weszła w życie ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. Nr 89, poz. 590).

Rozwiązania przyjęte w nowej ustawie o zarządzaniu kryzysowym mają pomóc w przygotowaniu do przeciwdziałania skutkom zdarzeń o znacznych rozmiarach, z którymi nie mogą skutecznie radzić sobie pojedyncze podmioty i służby, a wymagane jest działanie skoordynowane.

Podstawowe zagadnienia, które reguluje ustawa, to:

organy właściwe w sprawach zarządzania kryzysowego,
zadania organów administracji rządowej i samorządowej w sprawach zarządzania kryzysowego,
zasady działania w dziedzinie zarządzania kryzysowego,
zasady finansowania zadań zarządzania kryzysowego.

W ustawie zostały sformułowane pojęcia i definicje nie funkcjonujące do tej pory w polskim prawie. Należą do nich:

1. Zarządzanie kryzysowe – to działalność organów administracji publicznej stanowiąca element kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na:

– zapobieganiu sytuacjom kryzysowym,

– przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań,

– reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych,

– usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.

Definicja ta potwierdza istnienie czterech faz zarządzania kryzysowego, do których należy:

Faza zapobiegania – polegająca na realizacji przedsięwzięć mających na celu zredukowanie prawdopodobieństwa lub całkowite wykluczenie możliwości wystąpienia sytuacji kryzysowych albo w znacznym stopniu ograniczających ich skutki.

Faza przygotowania – polegająca na podejmowaniu działań planistycznych, na wszystkich szczeblach administracji, dotyczących sposobów reagowania na czas wystąpienia różnego rodzaju sytuacji kryzysowych, umożliwiających wpływ na ich przebieg w celu zmniejszenia negatywnych skutków tych zdarzeń. Faza ta obejmuje również działania mające na celu powiększenie zasobów sił i środków niezbędnych do efektywnego reagowania, zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu reagowania na potencjalne zagrożenia.

Faza reagowania – polegająca na podejmowaniu działań w celu udzielania pomocy poszkodowanym, zahamowania rozwoju występujących zagrożeń oraz ograniczenia strat i zniszczeń.

Faza odbudowy – polegająca na realizacji zadań mających na celu przywrócenie zdolności reagowania, odbudowę zapasów służb ratowniczych oraz odtwarzanie kluczowej dla funkcjonowania danego obszaru infrastruktury energetycznej, paliwowej, telekomunikacyjnej, transportowej oraz funkcjonowania innych ważnych usług, np. dostarczania wody.

2. Sytuacja kryzysowa – to sytuacja wpływająca negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołująca znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.

3. Infrastruktura krytyczna – to systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy:

₋ zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa,

₋ łączności,

₋ sieci teleinformatycznych,

₋ finansowe,

₋ zaopatrzenia w żywność i wodę,

₋ ochrony zdrowia,

₋ transportowe,

₋ ratownicze,

₋ zapewniające ciągłość działania administracji publicznej,

₋ produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.

4. Ochrona infrastruktury krytycznej – to wszelkie działania zmierzające do zapewnienia funkcjonalności, ciągłości działań i integralności infrastruktury krytycznej w celu zapobiegania zagrożeniom, ryzykom lub słabym punktom oraz ograniczenia i neutralizacji ich skutków oraz szybkiego odtworzenia tej infrastruktury na wypadek awarii, ataków oraz innych zdarzeń zakłócających jej prawidłowe funkcjonowanie.

5. Planowanie cywilne:

a) całokształt przedsięwzięć organizacyjnych mających na celu przygotowanie administracji publicznej do zarządzania kryzysowego,

b) planowanie w zakresie wspierania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie ich użycia oraz planowanie wykorzystania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego.

II. ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W GMINIE DYNÓW

Organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie gminy jest Wójt Gminy Dynów.

Do zadań Wójta w sprawach zarządzania kryzysowego należy:

1) kierowanie monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutków zagrożeń na terenie gminy,

2) realizacja zadań z zakresu planowania cywilnego:

a) realizacja zaleceń do gminnego planu zarządzania kryzysowego,

b) opracowanie i przedłożenie staroście do zatwierdzenia Gminnego Planu Zarządzania Kryzysowego,

3) zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu zarządzania kryzysowego,

4) wykonywanie przedsięwzięć wynikających z planu operacyjnego funkcjonowania gminy,

5) zapobieganie, przeciwdziałanie i usuwanie skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym,

6) współdziałanie z Szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakresie przeciwdziałania, zapobiegania i usuwania skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym,

7) organizacja i realizacja zadań z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.

W myśl ustawy o zarządzaniu kryzysowym, wymienione wyżej zadania Wójt Gminy Dynów wykonuje przy pomocy komórki właściwej do spraw zarządzania kryzysowego.

Organem pomocniczym Wójta Gminy Dynów w zapewnieniu wykonywania zadań zarządzania kryzysowego jest Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego. Jest on powoływany przez Wójta, który określa jego skład, organizację, siedzibę oraz tryb pracy.

Zespół ten wykonuje na obszarze gminy następujące zadania:

₋ dokonuje oceny występujących i potencjalnych zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne i prognozowanie tych zagrożeń,

₋ przygotowuje propozycje działań i przedstawia Wójtowi wnioski dotyczące wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w Gminnym Planie Zarządzania Kryzysowego,

₋ przekazuje do wiadomości publicznej informacje związane z zagrożeniami,

₋ opiniuje Gminny Plan Zarządzania Kryzysowego.

W skład zespołu gminnego, którego pracami kieruje Wójt Gminy Dynów wchodzą osoby powołane spośród:

₋ osób zatrudnionych w urzędzie gminy, gminnych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach pomocniczych,

₋ pracowników zespolonych służb, inspekcji i straży, skierowanych przez przełożonych do wykonywania zadań w tym zespole na wniosek Wójta Gminy Dynów,

₋ przedstawicieli społecznych organizacji ratowniczych.

W skład zespołu gminnego mogą wchodzić inne osoby zaproszone przez Wójta Gminy Dynów oraz powołani eksperci.

Wójt Gminy Dynów ma obowiązek zapewnienia realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego na obszarze gminy, takich jak:

₋ całodobowe alarmowanie członków Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, a w sytuacjach kryzysowych zapewnienie całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu informacji oraz dokumentowania prowadzonych czynności,

₋ współdziałanie z centrami zarządzania kryzysowego organów administracji publicznej,

₋ nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności,

₋ współpraca z podmiotami realizującymi monitoring środowiska,

₋ współdziałanie z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne;

₋ realizacja zadań stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa.

Ustawa narzuca obowiązek podjęcia działań w zakresie zarządzania kryzysowego na ten organ właściwy w sprawach zarządzania kryzysowego, który pierwszy otrzymał informację o wystąpieniu zagrożenia. Organ ten niezwłocznie informuje o zaistniałym zdarzeniu organy odpowiednio wyższego i niższego szczebla, przedstawiając jednocześnie swoją ocenę sytuacji oraz informację o zamierzonych działaniach.

Ustawa wprowadza obowiązek opracowania planu zarządzania kryzysowego na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym oraz gminnym.

Określone zostały struktura i zawartość planu zarządzania kryzysowego jednolicie dla wszystkich dokumentów, niezależnie od poziomu, na jakim są one tworzone. Plan zarządzania kryzysowego podlega aktualizacji nie rzadziej niż co dwa lata.

III. FINANSOWANIE ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

Finansowanie wykonywania zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego na poziomie gminnym planuje się w ramach budżetu gminy na dany rok budżetowy.

Na finansowanie zadań zleconych z zakresu administracji rządowej jednostki samorządu terytorialnego będą otrzymywały z budżetu państwa dotacje celowe.

W budżecie jednostki samorządu terytorialnego ma być utworzona rezerwa celowa na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego w wysokości nie mniejszej niż 0,5 % wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszonych o wydatki inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsługę długu. Na dofinansowanie zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać także dotacje celowe z budżetu państwa.

O B R O N A C Y W I L N A

Obrona cywilna w Polsce stanowi system, którego celem jest ochrona ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny oraz współdziałanie w zwalczaniu skutków klęsk żywiołowych i katastrof. Ponadto, w zakresie obowiązków Obrony Cywilnej leży organizowanie zajęć z zakresu przysposobienia obronnego dla uczniów i studentów. Szefowie Obrony Cywilnej na poziomie gminy, powiatu i województwa opracowują i opiniują tzw. plany obrony cywilnej, które są najważniejszą instrukcją dla władz cywilnych w przypadku wystąpienia zagrożenia dla ludności.

Podstawy prawne funkcjonowania OC w Rzeczpospolitej Polskiej

Podstawowe zasady organizacji i funkcjonowania obrony cywilnej określa międzynarodowe prawo wojenne, zwłaszcza Protokół dodatkowy I z 1977 r. do Konwencji Genewskich z 1949 r. o ochronie ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, ratyfikowany przez Polskę dopiero 19 września 1991 r. jako 110 państwo, mimo że była jego współautorem i współinicjatorem. W Polsce zasady funkcjonowania obrony cywilnej określa ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity, Dz.U. 2004, Nr 241, poz. 2416 z późn. zm.) oraz akty wykonawcze do niej.

Struktura i organizacja obrony cywilnej w Polsce

Centralnym organem administracji rządowej w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju. Szefa Obrony Cywilnej Kraju powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Szef Obrony Cywilnej Kraju podlega ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.

Terenowymi organami obrony cywilnej są wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast). Do zakresu działania szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin należy kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne oraz organizacje społeczne działające na ich terenie.

Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi przeznaczonymi do wykonywania zadań obrony cywilnej są formacje obrony cywilnej. Formacje tworzą w drodze rozporządzenia ministrowie, a wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast) – w drodze zarządzenia, uwzględniając w szczególności: skalę występujących zagrożeń, rodzaj formacji, ich przeznaczenie oraz stan osobowy i organizację wewnętrzną. Formacje obrony cywilnej mogą tworzyć także pracodawcy.

Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju

planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury,
działalność szkoleniowa i upowszechniająca tematykę z zakresu obrony cywilnej, w zakładach pracy i szkołach,
przygotowanie społeczeństwa do powszechnej samoobrony,
wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności,
przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia,
gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności,
wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń,
współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska, oraz usuwanie ich skutków,
Decyzję o włączeniu sił obrony cywilnej do działań podejmują terenowi szefowie OC.

Zadania obrony cywilnej w czasie wojny

organizacja ewakuacji ludności, zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia,
organizacja i prowadzenie akcji ratunkowych, udzielanie pomocy medycznej poszkodowanym,
organizacja pomieszczeń i zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności,
doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomoc w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej,
zaopatrywanie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej,
prowadzenie likwidacji skażeń i zakażeń,
pomoc w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania,
udzielanie doraźnej pomocy w pochówku zmarłych.

Ważne numery alarmowe:

Numer alarmowy z telefonu komórkowego 112

ZASADY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA ZAGROŻEŃ

Powódź

W przypadku ostrzeżenia o zagrożeniu powodziowym:

przenieś wartościowe rzeczy na górne kondygnacje budynku;
jeśli możesz – odeślij dzieci i osoby starsze w bezpieczne miejsce, np. do rodziny, znajomych;
ustal sposoby kontaktowania się z rodziną;
jeśli dysponujesz radiotelefonem to zapewnij sobie akumulatory do jego zasilania, sprawdź łączność ze Sztabem Ratownictwa Sieci Ratunkowej;
naucz najbliższych członków rodziny jak odłączać źródła energii, gazu i wody;
usuń środki, które mogłyby stać się źródłem skażenia – pestycydy i wszystkie chemikalia, z piwnic, garaży i zabudowań gospodarczych;
zgromadź w domu niezbędną ilość nie psującej się żywności oraz wody pitnej;
przenieś na górne kondygnacje miejsca sypialne;
przez cały czas słuchaj podawanych przez radio komunikatów o zagrożeniu i sposobach postępowania;
zapewnij sobie odpowiednią ilość źródeł światła – latarki, świece, zapasowe baterie do radia i latarek;
zapewnij wszystkim domownikom odpowiednią odzież i obuwie;
jeżeli masz sprzęt pływający (pontony, łodzie), utrzymaj go w sprawności i używaj go wyłącznie podczas zagrożenia życia – prąd wody może porwać sprzęt wraz z osobami;
wyprowadź lub wywieź żywy inwentarz w bezpieczne miejsce, wskazane przez gminny komitet przeciwpowodziowy;
zapewnij zwierzętom paszę na co najmniej dwie, trzy doby;
poznaj drogi ewakuacyjne i zapoznaj z nimi swoich najbliższych sąsiadów;
podczas powodzi dostosuj się do poleceń osób prowadzących akcję ratunkową;
wyłącz odbiorniki energii (prąd, gaz) i wodę;
zamknij mieszkanie.

W razie ewakuacji zabierz ze sobą najcenniejsze rzeczy, dokumenty, odzież i produkty żywnościowe na dwa, trzy dni.

Huragan

W przypadku ostrzeżenia o zbliżającym się huraganie:

słuchaj porad podawanych przez rozgłośnie radiowe i telewizyjne, w jaki sposób się zachowywać, w przypadku gdy będzie to konieczne:

zabezpiecz okna;
zamknij główny zawór instalacji gazowej;
wnieś do wewnątrz przedmioty, które mogą być porwane przez wiatr np. pojemniki na śmieci, meble ogrodowe;
zaopatrz się w żywność, wodę pitną oraz baterie do radia i latarek;
napełnij zbiorniki paliwa w twoim samochodzie;
jeśli dysponujesz radiotelefonem to zapewnij sobie akumulatory do jego zasilania, sprawdź łączność ze Sztabem Ratownictwa Społecznej Sieci Ratunkowej;
naucz najbliższych członków rodziny jak odłączać źródła energii, gazu i wody;
jeśli otrzymasz polecenie ewakuacji – uczyń to natychmiast. Przed opuszczeniem domu odłącz źródła energii, gazu i wody.

Gdy nadejdzie huragan:

jeśli nie ewakuowałeś się i pozostajesz w domu nie zbliżaj się do okien.

Gdy huragan przejdzie:

uważaj na zerwane przewody sieci elektrycznej;
sprawdź zniszczenia, przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności;
wezwij odpowiednie służby do przywrócenia dostaw wody gazu i energii elektrycznej, jeśli jesteś przekonany, że sieci zostały uszkodzone lub zniszczone.

Śnieżyca – zamieć

Pod pojęciem “burza śnieżna” należy rozumieć wielogodzinne obfite opady śniegu połączone z silnymi wiatrami.

W przypadku ostrzeżenia o burzy śnieżnej powinieneś:

pozostać w domu w czasie opadów;
jeśli musisz wyjść, ubierz się ciepło, najlepiej wielowarstwowo;
zachowaj szczególną ostrożność poruszając się po zaśnieżonym i oblodzonym terenie;
zachowaj ostrożność przy odśnieżaniu, gdyż jest to stresujący wysiłek fizyczny.

Unikaj podróżowania w czasie burzy śnieżnej, jeśli jednak musisz to zrobić to:

wyjeżdżaj z zapasem paliwa ;
powiadom kogokolwiek o docelowym miejscu podróży oraz o przewidywanej trasie przejazdu ;
jeśli posiadasz radiotelefon to zabierz go ze sobą, sprawdź łączność z najbliższym Sztabem Ratownictwa Społecznej Sieci Ratunkowej ;
zabierz ze sobą prowiant i koce.

Jeśli utknąłeś w drodze:

pozostań w samochodzie, nie szukaj sam pomocy;
umocuj na antenie lub dachu samochodu jaskrawą część ubrania (najlepiej koloru czerwonego) tak, aby była widoczna dla ratowników;
pozostaw włączone światła, abyś był widoczny, pamiętaj jednak by nie rozładować akumulatora;
siedząc w samochodzie poruszaj ramionami i nogami w celu utrzymania normalnego obiegu krwi;
ogrzewanie samochodowe wykorzystuj oszczędnie, uważaj aby spaliny z pracującego silnika nie dostawały się do wnętrza samochodu.

Pożar

Jeśli zauważyłeś pożar to:

masz obowiązek prawny i moralny powiadomić o tym osoby zagrożone, straż pożarną lub inne służby ratownicze;
użyj prostych sposobów by ugasić pożar w zarodku – gaśnica, woda, koc gaśniczy;
jeśli ubranie pali się na Tobie – zatrzymaj się, połóż na ziemi i obracaj do chwili zduszenia ognia, ucieczka spowoduje tylko zwiększenie płomienia;
jeśli pali się tłuszcz w naczyniu kuchennym – ugaś go solą kuchenną lub po prostu nakryj szczelną pokrywką;
nie gaś urządzeń elektrycznych wodą – mogą być pod napięciem, postaraj się odłączyć zasilanie elektryczne;
nie próbuj gasić ognia, którego nie jesteś w stanie opanować, wyprowadź wszystkie osoby zagrożone w bezpieczne miejsce i w razie potrzeby udziel pierwszej pomocy;
gdyby pożar i swąd dymu obudził Cię ze snu – zbadaj, czy drzwi są ciepłe, jeżeli tak to nie otwieraj ich lecz użyj innych dróg by opuścić pomieszczenie (np. przez okno, o ile jest to możliwe) lub usilnie wzywaj pomocy, wymachując przez okno białym obrusem, prześcieradłem;
jeśli musisz wyjść przez pomieszczenia zadymione to zakryj usta i nos gęstą tkaniną, okryj się czymś trudno zapalnym i przemieszczaj tuż przy podłodze – dym i gorące powietrze unosi się do góry, a dołem powietrze jest bardziej czyste i chłodne. Bądź przygotowany! Dym drażni oczy.

Opuszczając mieszkanie, sprawdź czy opuścili je wszyscy domownicy (dzieci potrafią chować się przed ogniem w miejscach, z których ich nie widać: np. w szafie, pod łóżkiem, pod pościelą itp.).

Katastrofy budowlane

Opuszczając dom (mieszkanie):

wyłącz instalację gazową, elektryczną, wodną;
zabierz ze sobą dokument tożsamości i inne ważne dokumenty, żywność, koce, odzież, pieniądze;
zadbaj o to, aby dom opuścili wszyscy domownicy oraz sąsiedzi;
zachowaj szczególną ostrożność – uwaga na stropy, klatki schodowe;
ile nie możesz opuścić budynku (mieszkania) drzwiami wyjściowymi, klatką schodową z powodu zagrożenia lub innych przeszkód, uciekaj przez okno lub okna sąsiadów, jeśli to możliwe.

Gdy nie masz możliwości opuszczenia domu:

wywieś w oknie białe prześcieradło lub obrus – jako znak dla ratowników, że potrzebujesz pomocy.

Gdy jesteś unieruchomiony (przysypany):

nawołuj pomocy, stukaj w lekkie elementy metalowe – ułatwi ratownikom lokalizację.

Gdy opuściłeś dom (mieszkanie):

powiadom kierującego akcją ratowniczą o osobach z rodziny i sąsiadach, którzy zostali jeszcze w pomieszczeniach budynku, oraz o osobach, które aktualnie i na pewno przebywają poza domem (w pracy, szkole itp.);
jeśli posiadasz informacje pomocne w akcji ratowniczej, przekaż je niezwłocznie służbie ratowniczej;
nie przeszkadzaj w pracy ratownikom;
nie wracaj na miejsce katastrofy, ani nie wchodź do uszkodzonego wypadkiem budynku bez zezwolenia służb budowlanych, które określą czy takie wejście jest bezpieczne;
o ile doznałeś obrażeń (jesteś ranny) zgłoś się do punktu pomocy medycznej;
zgłoś swoje potrzeby do punktu pomocy społecznej lub władz terenowych;
dalej postępuj, zgodnie z zaleceniami władz miasta, gminy.

Skażenie promieniotwórcze i toksyczne środki przemysłowe ( w tym: AMONIAK )

SYGNAŁ ALARMOWY : SYRENA MODUŁ CIĄGŁY 3 MINUTY

WAŻNE ZALECENIE :

Zaalarmować i ewakuować pracowników, interesantów i zwiedzających z rejonu zagrożenia w kierunku pod wiatr od źródła zagrożenia, a ze sfery skażonej poprzecznie do kierunku wiatru.

Zachowaj spokój, pamiętając o tym że:

nie każdy wypadek, związany z wydostaniem się substancji promieniotwórczej czy toksycznej jest dla Ciebie niebezpieczny;
wypadek może dotyczyć tylko terenu zakładu i może nie powodować żadnych zagrożeń zewnętrznych;
uważnie i stale słuchaj radia, oglądaj telewizję krajową lub lokalną. Komunikaty określą charakter wypadku, stopień zagrożenia oraz jego zasięg i szybkość rozprzestrzeniania się – wykonaj zalecenia wynikające z komunikatów.

Gdy powracasz do mieszkania ze skażonego terenu:

weź prysznic, zmień buty i odzież, chowając je do szczelnej plastikowej torby;
nasłuchuj w radio i telewizji komunikatów o drogach ewakuacji, tymczasowych schronach i sposobach postępowania;
jeśli otrzymasz polecenie ewakuacji, wykonuj je niezwłocznie, według zaleceń władz (służb ratowniczych).

Pamiętaj o swoich sąsiadach, którzy mogą potrzebować specjalnej pomocy przy małych dzieciach, starszych lub niepełnosprawnych osobach.

Pozostając w domu:

zabezpiecz i pozamykaj okna i drzwi oraz zasuwy piecowe i kominowe;
wyłącz klimatyzację, wentylację, ogrzewanie nawiewowe itp.;
miej przy sobie cały czas włączone radio bateryjne;
udaj się do piwnicy lub innych pomieszczeń, poniżej powierzchni gruntu;
pozostań wewnątrz pomieszczeń do czasu, aż władze (służby ratownicze) ogłoszą, że jest już bezpiecznie;
jeśli musisz wyjść na zewnątrz, zakryj usta i nos mokrym ręcznikiem. Bądź przygotowany do ewakuacji lub schronienia się na dłuższy czas w swoim domu;
ukryj inwentarz i nakarm go ( przechowywaną w zamknięciu) suchą paszą.

Dalej postępuj, zgodnie z zaleceniami określonymi przez władze (służby ratownicze) do czasu odwołania zagrożenia skażeniem promieniotwórczym czy toksycznym.

Toksyczne Środki Przemysłowe (TSP)

WSKAZÓWKI DLA RATUJĄCYCH – Osoby biorące udział w akcji ratowniczej lub likwidowaniu awarii muszą być wyposażone w aparaty izolujące do ochrony dróg oddechowych oraz ubranie gazoszczelne.

AMONIAK NH3

Amoniak jest bezbarwnym, silnie trującym gazem o ostrym “gryzącym” zapachu.

Wywołuje przykre pieczenie w gardle, ślinotok, nudności, łzawienie i ból głowy. Przy dużych dawkach może spowodować nieodwracalne zmiany w organizmie np. utrata wzroku, zmiany w płucach.

PIERWSZA POMOC

Poszkodowanego należy wynieść ze skażonego środowiska. Zdjąć skażoną odzież, ciepło okryć. Zapewnić dopływ świeżego powietrza. Przy zatruciu dróg oddechowych usunąć śluz z jamy ustnej i gardła, ułożyć poszkodowanego na boku, zapewnić bezwzględny spokój i bezruch (groźba obrzęku płuc nawet do 48 godz.). Przy zatruciach drogą pokarmowa podawać rozcieńczony roztwór kwasu octowego, sok z cytryny lub wodny roztwór kwasu cytrynowego, mleko. Skażone oczy płukać pod bieżącą wodą około 15 minut przy podwiniętych powiekach. Skórę zmywać 15 minut dużą ilością bieżącą wody. Wezwać lekarza, przewozić chorego tylko w pozycji leżącej.

W przypadku gdy istnieje prawdopodobieństwo utraty przytomności, poszkodowanego transportować w pozycji bocznej ustalonej.

CHLOR Cl

Chlor jest gazem silnie trującym i żrącym. Działa głównie na drogi oddechowe i skórę. Tworzy ciężki, ścielący się obłok o żółtym zabarwieniu. Wywołuje podrażnienie błon śluzowych oczu, gardła i górnych dróg oddechowych. Powoduje łzawienie, kichanie, ślinotok, kaszel i obrzęk płuc. Może doprowadzić do śmierci.

PIERWSZA POMOC

Poszkodowanego wynieść za skażonego środowiska. Zdjąć skażoną odzież, ciepło okryć, ułożyć wysoko i zapewnić spokój. W razie zatrzymania oddechu stosować oddychanie “usta – usta”, jeżeli jest taka możliwość zastosować aparat oddechowy z tlenem. Skażoną skórę zmywać obficie wodą z mydłem i przykryć jałowym opatrunkiem – nie nakładać opasek oparzeniowych. Oczy płukać dużą ilością bieżącej wody przy odwiniętych powiekach. Wezwać lekarza. Transport jest możliwy jedynie w pozycji leżącej.

W przypadku gdy istniej prawdopodobieństwo utraty przytomności, poszkodowanego transportować w pozycji bocznej ustalonej.

CHLOROWODÓR HCl

Chlorowodór jest bezbarwnym gazem o duszącej woni, dymiący w wilgotnym powietrzu. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie wydzielając przy tym znaczną ilość ciepła i tworząc mocny kwas chlorowodorowy (kwas solny).

Objawy zatrucia przewlekłego:

Uszkodzenie szkliwa zębów, zapalenie spojówek, przewlekłe zapalenie spojówek. Częsty kontakt z roztworem wodnym może wywołać zmiany zapalne skóry.

PIERWSZA POMOC

Zatrucie inhalacyjne:

wynieść poszkodowanego ze skażonego środowiska;
ułożyć w wygodnej pozycji półleżącej lub siedzącej;
zapewnić spokój i całkowity bezruch (wysiłek może spowodować obrzęk płuc);
chronić przed utratą ciepła;
podawać tlen do oddychania;
natychmiast wezwać lekarza.

Skażenie skóry:

zdjąć skażoną odzież i obficie zmywać skórę wodą bieżącą;
nie stosować środków zobojętniających (alkalizujących);
na oparzenia założyć jałowy opatrunek;
wezwać lekarza.

Skażenie oczu:

oczy płukać obficie wodą przez 15 minut;
konieczna pilna pomoc okulistyczna w każdym przypadku skażenia oczu.

Zatrucie drogą pokarmową:

nie wywoływać wymiotów;
podać do picia białka jaj kurzych albo mleko;
nie podawać nic innego doustnie;
w każdym przypadku transport do szpitala pod nadzorem lekarza.

Zagrożenia środkami biologicznymi

Skażenia rejonu mogą mieć miejsce w wyniku ataku terrorystycznego z użyciem broni biologicznej takiej jak wirusy, bakterie oraz ich toksyny.

Sygnał alarmowy w przypadku zagrożenia może być nadany przez telefon, telefax, syreny, ruchome środki nagłaśniające lub wewnętrzny system ostrzegawczy np. system alarmowania OC, radio i telewizja, rozgłośnie na samochodach itp.

Stan zagrożenia.

Atak wcześniej zapowiedziany.

Proponowane działanie:

Włączyć odbiorniki radiowe i telewizyjne na program lokalny w celu wysłuchania komunikatów ostrzegawczych, stosować się do poleceń komunikatów nadawanych przez obronę cywilną.
Zaalarmować i ewakuować pracowników, interesantów i zwiedzających z rejonu zagrożenia w kierunku pod wiatr od źródła zagrożenia, a ze sfery skażonej poprzecznie do kierunku wiatru.
Wyłączyć urządzenia klimatyzacyjne w obiekcie, natychmiast zamknąć i uszczelnić wszystkie otwory wentylacyjne, okna i drzwi.
Przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych, na wypadek przeniknięcia środka biologicznego do wnętrza pomieszczeń – częsta zmiana tamponu lub nawilżanie go wodą podtrzymuje zdolność pochłaniania na stałym poziomie.
W miarę możliwości zgromadzić podręczne środki ratownicze i odtrutki : maski pyłowe, gazę, watę, kwas octowy, sok cytrynowy, oliwę jadalną, wodę, wodę utlenioną, mydło, olej parafinowy, środki pobudzające krążenie, spirytus do zmywania skóry.
Powstrzymać się od spożywania posiłków, palenia tytoniu oraz prac wymagających dużego wysiłku.
W zależności od okoliczności i potrzeb powiadomić policję, straż Pożarną, Pogotowie Ratunkowe.
Do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji, nie wolno opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, przebywać w pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych.
osoby przebywające na otwartej przestrzeni lub przystępujące do ewakuacji ( po jej zarządzeniu ) powinny jak najszybciej opuścić strefę niebezpieczną prostopadle do kierunku wiatru przenoszącego skażone powietrze.

Ogłoszenie alarmu

Po ogłoszeniu ataku z użyciem środków biologicznych należy:

Atak szybko wykryty

Proponowane działanie:

Oprócz podjęcia w trybie alarmowym działań opisanych wyżej należy podjąć następujące działania:

użyć pasywnych środków ochronnych – maski, ubrań ochronnych, ewakuacja ludzi z zagrożonych obiektów ochrona obiektów;
ewakuować ludzi ze skażonych pomieszczeń, rejonu;
ograniczyć lub zakazać ruch ludzi na zewnątrz budynku (z wyjątkiem zwalniania pracowników do domu);
prowadzić profilaktykę wśród zagrożonych pracowników i studentów;
stosować zapobiegawczo antybiotyki dla osób skierowanych w rejon skażeń;
prowadzić zabiegi sanitarne i specjalne (np. dekontaminacja ludzi, odzieży i sprzętu w strefie zakażonej);
śledzenie komunikatów radiowych i innych, stosowanie się do poleceń kierownictwa Uczelni i kierowników jednostek ratowniczych.

Atak późno wykryty (powstały już podejrzane ogniska zachorowań)

Proponowanie działanie:

Działania w tych przypadkach muszą być zdecydowane, bardzo sprawnie kierowane i koordynowane. Niezbędne jest podjęcie następujących przedsięwzięć :

prowadzenie kordonu sanitarnego i wydzielenie stref zakażonych (skażonych);
poddanie kwarantannie ludzi znajdujących się w tych strefach, a w niektórych przypadkach również zwierząt;
dekontaminacja ludzi, odzieży i sprzętu w strefie zakażonej;
hospitalizacja chorych z objawami klinicznymi;
zapewnienie ludności bezpiecznej żywności i wody oraz czystej odzieży;
podjęcie działań profilaktycznych w strefach nie zakażonych.

Odwołanie alarmu

Po odwołaniu alarmu o zakażeniu biologicznym należy:

usunąć zagrożenie czynnikiem biologicznym wewnątrz budynku poprzez zabiegi specjalne odkażające;
wszystkie pomieszczenia dokładnie przewietrzyć;
zapewnić poszkodowanym ewakuowanym osobom pomoc doraźną;
usunąć materiały skażone (nieprzydatne środki, przedmioty – mienie);
przeprowadzić specjalistyczną kontrolę bhp, a rozpoczęcie normalnej pracy może nastąpić po usunięciu przyczyn zagrożenia.

Czynniki biologiczne, które mogą być zastosowane jako środek terroru (podział wg objawów).

Uszkodzenia zewnętrzne i wewnętrzne, gorączka, infekcja płucna:

Wąglik (bakteria)

Uwaga:

Bakterie wąglika powodują infekcje skóry, systemu trawiennego lub płuc.
Aby doszło do zakażenia musi dostać się do organizmu przez zatarty naskórek, przez połknięcie lub oddychanie.
Wąglikiem nie można zarazić się od drugiej osoby.
Zakażenie leczy się dużymi porcjami odpowiedniego antybiotyku.
Szybkie i właściwe rozpoznanie zwiększa szansę wyleczenia.

Gorączka, delirium, krwawienie z jam ciała, drgawki:

Ebola (wirus)

Mdłości, biegunka, porażenie mięśni oddechowych:

Pałeczka jadu kiełbasianego (bakteria)

Gorączka, delirium, niewydolność układu oddechowego:

Dżuma (bakteria)

Uwaga: w przypadku otrzymania podejrzanej przesyłki (list, paczka) przestrzegać szczegółowej procedury postępowania.

Organizacja likwidacji skutków użycia środków biologicznych, chemicznych i promieniotwórczych

Ogólna charakterystyka i organizacja dekontaminacji (dezaktywacji, odkażania)

DEKONTAMINACJA (dezaktywacja, odkażanie ) polega na usuwaniu z powierzchni ciała ludzkiego błon śluzowych oczu, nosa i ust substancji promieniotwórczych, środków trujących i biologicznych.

Celem dekontaminacji jest zmniejszenie absorpcji trucizn przez osoby poszkodowane oraz zapobieganie wtórnemu skażeniu służb ratowniczych.

Etap I

zdjąć z poszkodowanego odzież, biżuterię i buty;
rzeczy zabezpieczyć w specjalnych workach i pozostawić w strefie skażenia zgodnie z procedurą przewidzianą dla substancji niebezpiecznych;
zanieczyszczeń stałych nie wolno usuwać przy pomocy szczotek lub innych narzędzi;
zanieczyszczenia w postaci cieczy można próbować delikatnie usunąć za pomocą tamponu, chusteczki itp.

Etap II

miejsce skażone umyć dużą ilością letniej wody pod łagodnym ciśnieniem (zwrócić szczególną uwagę na fałdy skóry, okolice pach , pachwin i na stopy, zmywać wodą od głowy w kierunku stóp);
w przypadku substancji nieznanych lub substancji nierozpuszczalnych w wodzie można użyć delikatnych detergentów (mydło szare);
nie używać żadnych substancji chemicznych do dekontaminacji skóry błon śluzowych;
w przypadku podejrzenia skażenia oczu należy ewentualnie usunąć szkła kontaktowe i przemywać oczy wodą.

UWAGA:

Przy skażeniu środkami chemicznymi jak:

paraliżujące (pary), związki cyjanowe, środki uszkadzające płuca:
należy zdjąć ubranie, a do mycia stosować 0,5 % roztwór podchlorynu wapnia;
paraliżujące (płyny), parzące:
postąpić jak wyżej, dodatkowo usunąć mechanicznie skażenia;
łzawiące: do mycia stosować mydło szare i wodę.

Przy skażeniu środkami biologicznymi stosować standardowe mycie ciała;

Przy skażeniu radiologicznym stosować mycie mydłem i wodą całego ciała.

Wytworzył	admin
Data wytworzenia	20 października 2020
Opublikował w BIP	admin
Data opublikowania	20 października 2020
Data ostatniej aktualizacji	23 marca 2021
Liczba wyświetleń	511 views

Drukuj

ORGANIZACJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

ZASADY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA ZAGROŻEŃ

Urząd Gminy Dynów

Dane gminy

Godziny urzędowania:

Nr rachunku Urzędu w BS Dynów:

Kontakt

Ważne strony